Nta ngaruka iruka rya Nyiragongo ryagize ku kiyaga cya Kivu – Ubushakashatsi bwa REMA

Ishami rishinzwe kugenzura ikiyaga cya Kivu ryo mu kigo cy’Igihugu cyo Kubungabunga Ibidukikije (REMA) ryatangaje ko nta mpungenge zihari z’uko gaz yo mu kiyaga cya Kivu yaturika kubera iruka ry’ikirunga cya Nyiragongo ryabaye tariki 22 Gicurasi, ndetse n’imitingito yakurikiyeho.

Iryo shami ryemeje ayo makuru nyuma yo gufata ibipimo bitandukanye ku Kiyaga cya Kivu no kubisesengura, hagamijwe kureba niba hari ingaruka iruka ry’ikirunga cya Nyiragongo ryaba ryaragize kuri icyo Kiyaga. Iryo genzura rigaragaza ko ikiyaga cya Kivu kimeze neza nk’uko cyahoze kuva na kera.

“Ibipimo byafashwe byagaragaje ko ubuzima mu mazi y’ikiyaga cya Kivu bwakomeje kuba bwiza ku rusobe rw’ibinyabuzima birimo na nyuma y’iruka rya Nyiragongo” nk’uko bigaragazwa na raporo y’ishami rya REMA rishinzwe kugenzura ikiyaga cya Kivu.

Itsinda ryafashe ibyo bipimo ku binyabutabire by’amazi y’ikiyaga cya Kivu birimo ubushyuhe, umwuka wa oxygen, chlorophyll na PH, ibisubizo bigaragaza ko Ikiyaga cya Kivu kimeze neza, kandi nta mpinduka cyagize mu gihe ibyo bipimo byafatwaga kuva tariki 22 kugeza kuri 27 Gicurasi 2021.

Mu gihe ikirunga cya Nyiragongo cyarukaga, abantu benshi bagaragaje impungenge z’uko iruka ryacyo n’imitingito yakurikiyeho bishobora kugira ingaruka ku kiyaga cya Kivu.

Igikoma gishyushye cyavaga muri icyo kirunga nticyerekeje mu cyerekezo ikiyaga cya Kivu giherereyemo, bikaba bitanga icyizere ko nta ngaruka zidasanzwe iruka rya Nyiragongo ryagize ku Kiyaga cya Kivu.

Imitingito yakurikiye iruka rya Nyiragongo ariko yakanguye umworera n’ubundi wari usanzwe uhari ugana ku nkombe z’ikiyaga cya Kivu

Umwuka nawo nta kibazo ufite

Kuva tariki 27 kugeza kuri 29 Gicurasi 2021, irindi tsinda rya REMA ryari mu karere ka Rubavu rigenzura niba nta ngaruka iruka rya Nyiragongo ryagize ku buziranenge bw’umwuka muri ako gace.

Mu gupima ubuziranenge bw’umwuka, iryo tsinda ryakoresheje imashini nka RAMPS na ATMOTRACK zafataga ibipimo amanywa n’ijoro hifashishijwe ingufu z’imirasire y’izuba.

Iryo tsinda ryafashe ibipimo hagamijwe kureba ingano y’ibinyabutabire bya SO2, CO2, CO, O3, NO2, PM2.5, PM10, PM1, NH3 mu mwuka wo mu gice cyegereye ikirunga cya Nyiragongo, ndetse hanafata ibindi bipimo bifite aho bihuriye n’iteganyagihe birimo igipimo cy’ubushyuhe, ubuhehere, umuvuduko w’umuyagam ndetse n’icyerekezo cy’umuyaga.

Isesengura ry’ibyo bipimo ryagaragaje ko ingano y’ibyo binyabutabire byose mu mwuka iri ku bipimo byemewe. Amakuru ku buziranenge bw’umwuka kuri ubu araboneka ku rubuga rwa REMA (http://aq.rema.gov.rw) ndetse no kuri telefoni hifashishijwe porogaramu (Application) ya “Rwanda AQI” ku bakoresha telefoni zikoresha ikoranabuhanga rya Android.

Ishami rya REMA rishinzwe kugenzura ikiyaga cya Kivu rikomeje gukorana bya hafi n’Ikigo cy’Igihugu Gishinzwe Mine, Peteroli na Gaze mu Rwanda (RMB) ndetse n’abahanga mu byasiyansi ku rwego mpuzamahanga hagamijwe kugenzura niba hari ikibazo cyagera ku Kiyaga cya Kivu biturutse ku mitingito ikomeje kuba nyuma y’iruka rya Nyiragongo.

Hagati aho ariko, Abaturarwanda n’abaturiye ikiyaga cya Kivu by’umwihariko barasabwa kwirinda amakuru y’ibihuha bagaha gusa agaciro amakuru bahabwa n’inzego zibishinzwe kuri iki kibazo.

Ikiyaga cya Kivu ni kimwe mu biyaga binini mu gace ka Afurika y’Uburasirazuba, kikaba kiri ku mupaka ugabanya u Rwanda na Repubulika iharanira Demokarai ya Congo. Amazi yo munsi y’icyo kiyaga arimo ibinyabutabire bya gaz methane (~55-60 km3) ndetse carbon dioxide (~300 km3), bivugwaho kuba bishobora guteza ibibazo ku baturiye icyo kiyaga mu gihe byaba bizamutse bikagera hejuru. Gusa ariko nanone, iyo gaze methane ni umutungo kamere ufite agaciro gakomeye kuko yatangiye no kuvomwa kugira ngo ikorwemo amashanyarazi mu Rwanda.

 

 

Whatsapp

Topics


More posts

Rwanda launches the first-ever calibration laboratories for meteorology, hydrology and air quality monitoring equipment

Rwanda will no longer outsource calibration services for meteorology, hydrology and air quality monitoring equipment, as these services will from now…

Read more →

International Day of Clean Air for Blue Skies: How Rwanda is taking bold action to beat air pollution

Rwanda has on September 7, 2023 joined the rest of the world to mark the International Day of Clean Air for Blue Skies, which is celebrated annually…

Read more →

What you did here is so impressive – UK Minister of State for Development and Africa

The United Kingdom (UK) Minister of State for Development and Africa, Rt Hon Andrew Mitchell MP, commends Rwanda’s efforts to protecting the…

Read more →

REMA conducts a site visit for interested bidders in four wetlands to be rehabilitated in the City of Kigali

The Rwanda Environment Management Authority (REMA) has on 22nd and 23rd August 2023 conducted a guided tour for interested bidders in the five…

Read more →

Green Amayaga Football competition: Thousands gather to receive messages regarding the project sustainability

The Rwanda Environment Management Authority (REMA) in partnership with Action pour la Protection de l‟Environnement et la Promotion des Filières…

Read more →

African farming communities kick start cold-chain in continent

Farmers and fishers in Rwanda are joining sustainable cooling experts to learn how clean-cold technology can revolutionise their businesses.

Farmers…

Read more →

The World Bank vice-president visits one of the five wetlands to be rehabilitated in the City of Kigali

Kigali, 15 June, 2023-Today, the World Bank Vice-President for Eastern and Southern Africa, Victoria Kwakwa visited Rwampara wetland which is one of…

Read more →

Green Amayaga Project, a solution for women and children

Many decades ago, women and children in Amayaga Region – in Rwanda’s southern province – have been struggling with the lack of firewood and…

Read more →

Rwanda Launches revised Green Growth and Climate Resilience Strategy

Rwanda has on June 5, 2023 launched the Revised Green Growth and Climate Resilience Strategy as part of World Environment Day celebrations. The…

Read more →